Fiber Optik Dış Ortam Kablo Çeşitleri

Fiber optik kablolar, yüksek hızda ve uzun mesafede veri iletimi sağlayan modern iletişim altyapısının temel taşıdır. Dış ortamda kullanılacak fiber kablolar, çevresel faktörlere karşı dayanıklı olacak şekilde tasarlanır. Su, nem, UV ışınları, sıcaklık değişimleri, kemirgenler ve mekanik darbelere karşı dirençli olması gereken bu kablolar, farklı yapılarda ve türlerde üretilir. Bu yazıda dış ortam fiber kablo çeşitlerini, yapısal farklarını ve kullanım alanlarını detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.

1. Dış Ortam Fiber Kabloların Genel Özellikleri

Dış ortam koşullarına uygun fiber kablolar, aşağıdaki özelliklere sahip olacak şekilde üretilir:

• UV ışınlarına dayanıklı dış kılıf (genellikle PE – polietilen)
• Suya ve neme karşı koruma (jel dolgulu veya kuru su blokajlı)
• Geniş sıcaklık aralığında çalışabilme (genellikle -40°C ile +70°C)
• Mekanik darbe dayanımı
• Kemirgenlere ve böceklere karşı koruma (zırhlı modellerde)
• Gerilim dayanımı (askı teli içeren modellerde)

2. Dış Ortam Fiber Kablo Çeşitleri

a) ADSS (All Dielectric Self Supporting) Fiber Kablo

• Yapı: Tamamen dielektrik (metalsiz) yapıdadır, taşıyıcı özelliği olan güçlendirici elyaflar içerir. Askı teli gerektirmez.
• Özellikler:
  • Elektrik hatlarıyla aynı direkten taşınabilir
  • Elektromanyetik etkiye karşı duyarsız
  • Yüksek çekme dayanımı
• Kullanım Alanı: Elektrik direklerinden havai hat geçişleri, uzak bölgelerde kırsal ağlar

b) Zırhlı (Armored) Dış Ortam Fiber Kablo

• Yapı: Fiberlerin üzerine çelik zırh (genellikle corrugated steel tape veya çelik tel) uygulanır.
• Özellikler:
  • Kemirgenlere karşı dayanıklıdır
  • Toprak altına doğrudan gömülebilir
  • Mekanik darbelere karşı yüksek direnç
• Kullanım Alanı: Yer altı geçişleri, kanal uygulamaları, bina dışı kablo geçişleri

c) Loose Tube Jel Dolgulu Fiber Kablo

• Yapı: Fiberler gevşek tüp (loose tube) yapısında, tüplerin içinde jel bulunur.
• Özellikler:
  • Su geçirmezlik için jel koruması
  • Lifler serbestçe hareket edebilir (termal genleşmeye karşı dayanıklı)
  • Yüksek nem koruması
• Kullanım Alanı: Açık alanlarda kanal içi döşemeler, uzun mesafeli dış ortam altyapıları

d) Dry Core (Kuru Blokajlı) Fiber Kablo

• Yapı: Jel yerine suya karşı blokaj sağlayan kuru toz veya bantlar kullanılır.
• Özellikler:
  • Daha kolay montaj ve temizlik
  • Hafif yapı
  • Su geçirmezlikte jel dolguluya yakın performans
• Kullanım Alanı: Kanal içi, bina dışı kısa ve orta mesafeli uygulamalar

e) Direct Burial (Doğrudan Gömülebilir) Fiber Kablo

• Yapı: Kalın dış kılıf ve iç zırh ile doğrudan toprağa gömülebilecek şekilde tasarlanmıştır.
• Özellikler:
  • Çevresel faktörlere karşı maksimum koruma
  • Uzun ömürlü
  • Ekstra dış koruma gerekmez
• Kullanım Alanı: Bahçeler, araziler, yol kenarı geçişleri

f) Aerial (Havai Hat) Fiber Kablo

• Yapı: Çelik askı teli içerir, direkler arası gerilerek montaj yapılır.
• Özellikler:
  • Yüksek çekme dayanımı
  • Kolay montaj
  • Direk üzerinden geçişlerde kullanıma uygun
• Kullanım Alanı: Kırsal alanlar, elektrik direği geçişleri, şehir içi havai fiber geçişleri

3. Kullanım Alanına Göre Uygun Dış Ortam Fiber Kablosu Seçimi

4. Dış Ortam Fiber Kablo Montajında Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Kablo bükme yarıçapına dikkat edilmeli
• Kablo uçları açık bırakılmamalı (su ve toz girmemeli)
• Uygun ek kutusu ve koruma ekipmanları kullanılmalı
• Kablo çekme kuvveti, üretici değerlerini aşmamalı
• Yer altı uygulamalarda kablo üzerine uyarı bandı konulmalı